O autentyczności w rozmowie z psychologiem - MPU PO POLSKU

Dlaczego zmiana narracji nie wystarczy? – MPU po polsku

Wielu kierowców, którzy przygotowują się do badania psychologicznego w ramach MPU (Medizinisch-Psychologische Untersuchung), podchodzi do tego procesu jak do egzaminu teoretycznego - trzeba „nauczyć się, co powiedzieć”, przygotować poprawne odpowiedzi, wyćwiczyć narrację i wypaść wiarygodnie. Takie podejście jest zrozumiałe, zwłaszcza w sytuacji stresującej i obarczonej dużą stawką – prawo jazdy to przecież nie tylko dokument, ale także symbol niezależności, wolności i możliwości funkcjonowania zawodowego.

Problem pojawia się w momencie, gdy kandydat opiera swoje przygotowania wyłącznie na tym, co powiedzieć, a nie na tym, co rzeczywiście zrozumiał i zmienił. Wtedy rozmowa z psychologiem staje się grą pozorów – a psycholog MPU, dzięki swojemu doświadczeniu klinicznemu i narzędziom diagnostycznym, bardzo szybko to rozpoznaje.

1.        Zmiana narracji a zmiana postawy – zasadnicza różnica

Zmiana narracji to modyfikacja języka, sposobu mówienia o swoim wykroczeniu lub błędzie. Osoba może opowiadać tę samą historię w bardziej akceptowalny społecznie sposób, używać poprawnych sformułowań („zrozumiałem swój błąd”, „już tak nie zrobię”), ale w rzeczywistości jej postawa się nie zmieniła. To nadal może być ten sam człowiek, który usprawiedliwia się wewnętrznie, obwinia innych lub nie widzi ryzyka, jakie stworzył.

Zmiana postawy to głęboki proces psychiczny, który obejmuje refleksję nad sobą, przyjęcie odpowiedzialności, zrozumienie przyczyn swojego zachowania oraz wewnętrzną decyzję, by realnie funkcjonować inaczej. Wymaga ona czasu, szczerości wobec siebie i często również wsparcia z zewnątrz, np. w postaci psychoterapii lub konsultacji psychologicznych.

2.       Psycholog nie szuka idealnych odpowiedzi

Podczas MPU nie chodzi o to, by wypaść „bezbłędnie”. Wręcz przeciwnie – osoby, które przedstawiają gładką, perfekcyjnie ułożoną narrację, często budzą nieufność. Psycholog nie jest egzaminatorem z wiedzy, lecz specjalistą oceniającym:

• czy osoba rozumie przyczyny swojego wykroczenia,

• czy przeszła proces zmiany postawy,

• czy istnieje ryzyko powtórzenia niepożądanego zachowania.

Wbrew pozorom – emocje, niepewność, a nawet przyznanie się do błędów działają na korzyść, jeśli są autentyczne. Pokazują, że dana osoba nie nauczyła się tekstu na pamięć, ale realnie przeżywa swój proces zmiany.

3. Jak psycholog „widzi” fałszywą narrację?

Psycholog nie opiera się tylko na treści wypowiedzi. Zwraca uwagę na:

• niespójność między treścią a emocją – np. osoba mówi o wypadku

  z obojętnością, bez żadnego napięcia, emocji

• brak konkretów – unikanie detali, ogólne stwierdzenia typu „zrozumiałem, że źle zrobiłem”, bez wyjaśnienia, co konkretnie zostało zrozumiane,

• powielanie utartych fraz – typowe, „wyuczone” zdania bez osobistego odniesienia,

• niewłaściwą chronologię – np. osoba twierdzi, że zrozumiała wszystko tuż po zdarzeniu, ale nie potrafi opisać, co konkretnie się w niej zmieniło w kolejnych miesiącach.

Wielu klientów nie zdaje sobie sprawy, że psycholog analizuje także mimowolne sygnały: napięcie w głosie, mowę ciała, tempo mówienia, reakcje emocjonalne. One często zdradzają, że coś jest nieautentyczne, nawet jeśli „na papierze” wszystko brzmi idealnie.

4. Przykład z praktyki: dwie różne postawy

Weźmy dwie osoby, które straciły prawo jazdy za jazdę pod wpływem alkoholu:

Kandydat A: mówi, że „wszystko już zrozumiał”, że był to „ogromny błąd”, który „już nigdy się nie powtórzy”. Na pytanie, co konkretnie doprowadziło do sytuacji, odpowiada ogólnikami: „stres, praca, był trudny czas”. Nie potrafi wskazać, jak rozpoznaje granice własnego picia, ani co się zmieniło w jego codziennych nawykach.

Kandydat B: przyznaje, że długo wypierał swoją odpowiedzialność. Mówi szczerze, że początkowo obwiniał wszystkich dookoła, ale potem – po rozmowie z bliskimi i kilku tygodniach refleksji – dotarło do niego, że miał problem z alkoholem i bagatelizował jego wpływ. Zaczął unikać sytuacji, w których wcześniej sięgał po alkohol. Potrafi konkretnie powiedzieć, jak dziś funkcjonuje inaczej i co było dla niego punktem przełomowym.

Obaj mówią o „zrozumieniu błędu” – ale tylko druga osoba brzmi autentycznie.

Jak budować autentyczność – praktyczne wskazówki

1. Prowadź dziennik refleksji. Spisuj swoje myśli i emocje związane ze zdarzeniem. Zastanów się: co naprawdę wtedy myślałem? Co mną kierowało? Jak wyglądała moja codzienność?

2. Nie unikaj trudnych tematów. Im bardziej czegoś nie chcesz powiedzieć, tym bardziej prawdopodobne, że właśnie to wymaga przepracowania.

3. Pracuj z psychologiem. Spotkania przygotowujące do MPU powinny nie tylko dostarczać wiedzy, ale też pomagać rozumieć siebie i tworzyć wewnętrznie spójną opowieść.

4. Rozpisz swoją historię w etapach. Zdarzenie – reakcja – refleksja – zmiana. To cztery etapy, które powinny pojawić się w Twojej narracji.

5. Ćwicz szczerość wobec siebie. Zadaj sobie pytanie: „Czy gdybym był na miejscu psychologa, uwierzyłbym w to, co mówię?”

   
   

Podsumowanie

Autentyczność nie jest perfekcją. To nie zbiór wyuczonych odpowiedzi. Autentyczność to spójność między tym, co mówisz, a tym, co naprawdę myślisz i czujesz. Psycholog MPU nie daje „plusów” za ładne słowa i poprawnie ułożone zdania – psycholog MPU ocenia realny proces zmiany, odpowiedzialność i świadomość ryzyka. Zmiana narracji może wyglądać dobrze – ale tylko zmiana postawy daje szansę na pozytywny wynik badania MPU.

Zapisz się na pierwszą konsultację!

Umów się na bezpłatną konsultację

My wspieramy Cię na każdym kroku! MPU po polsku!